27-30 маусым аралығында қазақстандық делегация медициналық-фармацевтикалық кластерлер мен медициналық техника өндірісінің жобаларын пысықтау және жұмысын зерделеу үшін Оңтүстік Кореяда жұмыс сапарымен болып қайтты.
Жұмыс сапарын ҚР Бірінші Вице-Премьері Р.Скляр мен ҚР Денсаулық сақтау министрі А.Ғиният тапсырмасы бойынша Оңтүстік Кореяның денсаулық сақтау индустриясын дамыту институты – Korean Health Industry Development Institute (KHIDI) және Кореядағы Қазақстан Елшілігінің жәрдемдесуімен «СҚ-Фармация» Бірыңғай дистрибьюторы ұйымдастырды.
Қазақстандық делегацияның құрамына Нұр-Сұлтан қаласы Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасының, Оңтүстік Қазақстан фармацевтикалық кластерлерінің, «СҚ-Фармация» ЖШС-нің, «Ordamed» АҚ-ның, «Dolce-Pharm» брендімен «Dolce» компания тобының өкілдері кірді.
Сапар барысында қазақстандық делегация ірі корейлік медициналық-фармацевтикалық кластерлері – Сонгдо және Вончжу техноалқабында болып қайтты.
Медициналық-фармацевтикалық кластер – бұл бірін-бірі толықтыратын және жекелеген компаниялар мен тұтастай кластердің бәсекелік артықшылықтарын күшейтетін ғылыми-зерттеу институттары, жоғары оқу орындары, технопарктер, бизнес-инкубаторлар және басқа да ұйымдар сияқты географиялық тұрғыдан локализацияланған өзара байланысты инновациялық фирмалар – дәрілік заттарды әзірлеуші, өндірістік компаниялар, жабдықтарды, жиынтықтауыштарды, мамандандырылған қызметтерді жеткізушелір, инфақұрылым объектілер тобы болып табылады.
Сонгдо кластері 2003 жылы құрылған және Инчхонның батыс жағалауында орналасқан, жалпы ауданы 122 км2. Сонгдо Корея үкіметі Корея Республикасына шетелдік инвестициялары бар фирмалар үшін іскерлік және тұрғын үй ортасын жақсарту үшін анықтаған еркін экономикалық аймақта (IFEZ) орналасқан. Кластер корейлік және әлемдік био және фармацевтикалық өнеркәсіп арасындағы канал ретінде қызмет етеді. Сонгдо құрамында Кореяның 5 ірі университеті, жетекші зерттеу орталықтары, сондай-ақ Селлтрион, Samsung Биоэпис, Самсунг Биолоджикс, Янссенвакцина, Бинекс ДМБио, Ситива, Мерк сияқты фармацевтикалық өнімдердің бірқатар ірі өндірушілері бар.
Songdo биокластерінің биомедициналық препараттардың жылдық өнімділігі әлемдегі ең үлкен болып табылатын 560 000 литрді құрайды, одан кейін Сан-Франциско мен Сингапур тұр. Кластер сондай-ақ, Оңтүстік Кореядағы өнім лицензияларының көпшілігіне, оның ішінде әлемдегі алғашқы лицензияланған антиденелердің биоаналогына арналған лицензияға ие. Бүгінгі таңда, IFEZ өзінің дамуының екінші кезеңіне өтіп, Songdo биокластерін кеңейтуді, сонымен қатар Инчхон қаласының еркін экономикалық аймағының экономикалық және ғылыми өсуін қолдауды жоспарлап отыр.
Вончжу техноалқабы (WMIT) 1998 жылы құрылған, медициналық құрылғылар индрустиясы бағытында дамып келе жатқан және өзін фармацевтикалық компаниялармен тұрақты инновациялық өсудің Бірыңғай платформасы ретінде көрсететін инновациялық қала. Техноалқап құрамында медициналық жабдықтарды өндіру бойынша 200-ден астам өнеркәсіптік алаңдар бар. Кластер кластердің барлық қатысушылары үшін ыңғайлы инфрақұрылым болып табылады және медициналық жабдықтардың стартаптарын (TIC) қолдау, ғылыми зерттеулерді қолдау (RRC), медициналық жабдықтар бойынша оқытуды ұсыну бөлігінде орталықтандырылған қолдау көрсетеді. 2013 жылдан бастап кластер инфрақұрылымы жасанды интеллект және DataBase негізінде медициналық қызметтерді коммерцияландыруды қолдау үшін Денсаулық сақтау саласының жаңа буынын қолдау орталығын қамтиды. Ал 2019 жылдан бастап электромагниттік толқындардың сертификатталған сынақ зертханасы жұмыс істейді, ол халықаралық деңгейдегі медициналық жабдықты сынау және сертификаттау үшін инфрақұрылым болып табылады, авторизация/рұқсат беру үшін сынақ хаттамасын беру мүмкіндігімен электромагниттік толқынның алдын-ала сынақтарын бағалау үшін қолданылады.
Вончжу кластерінің құрылымында медициналық жабдықтар шығаратын компанияларға табысқа жетуге көмектесетін MEDISTRY – әмбебап корпоративтік қолдау қызметі бар. MEDISTRY-дің негізгі бағыттары: нарықтық ақпаратқа және медициналық жабдықтар стандарттарына қолжетімділікті қолдау; прототиптерді жобалау, жоспарлау және өндіру; жаңа өнімдердің қауіпсіздігін, сенімділігі мен ұзақ мерзімділігін тексеру; реттеушілік қолдау, оның ішінде халықаралық сертификаттауды алу бойынша; өндірістік алаңдарды маркетингтік және экспорттық қолдау болып табылады.
Бүгінгі таңда Вончжу техноалқабының дамуындағы стратегиялық бағыт – бұл медициналық құрылғылар, Биотехнология және жасанды интеллект сияқты болашақ денсаулық сақтау саласын басқара алатын «Конвергенцияны қолдаудың алдыңғы қатарлы медициналық орталығын салу жобасы».
Осылайша, инновациялық даму жолымен, оның ішінде маңызды ұлттық ғылыми-зерттеу инфрақұрылымы ретінде медициналық кластерлер құру жолымен аяқ басқан Оңтүстік Корея ерекше назар аударуға тұрарлықтай ел болып табылады. Соңғы жылдары жаһандық жаңа препараттар шығару және технологиялар экспорты есебінен 20 миллиард АҚШ долларынан астам белгіні еңсерген Корея Республикасының фармацевтикалық нарығының қарқынды өсуі таң қалдырады.
Қазақстан экономиканы жаңғыртуды табысты іске асыру үшін қажетті инвестициялар мен озық технологияларды тартуға мүдделі. Қымбат бағалы инновациялық өнімдер өндірісін дамытуға, саланы технологиялар трансфері, оны цифрландыру бағытында ілгерілетуге, сондай-ақ кластерлік бастаманы дамытуға басты мән беріледі.
Халықаралық тәжірибе көрсетіп отырғандай, медициналық-фармацевтикалық кластерлерді дамыту үшін R&D орталықтары типі бойынша отандық ғылыми-зерттеу институттарын, ірі медициналық жоғары оқу орындарының ғылыми зертханаларын тарту, сондай-ақ оларды еркін экономикалық және индустриялық аймақтарда өрістету үлкен ынталандыру болады.
Өндірістік алаңдар мен жетекші медициналық жоғары оқу орындары аумағының шоғырлануына байланысты республикада медициналық-фармкластерлер құрудың неғұрлым тартымды өңірлері Ақтөбе, Нұр-Сұлтан және Шымкент қалаларында 3 кластерлік аймақ ұсынылады. ҚР Денсаулық сақтау министрі Қазақстан Республикасында медициналық-фармацевтикалық кластерлер құру туралы бұл бастаманы ҚР Үкіметіне таныстырды.
Қазіргі уақытта KHIDI ғалымдары мен менеджерлерінің командасы Қазақстан үшін кластерлік Инфрақұрылым моделін құру бойынша жұмыс істеуде және оны ағымдағы жылдың қыркүйегінде ҚР Денсаулық сақтау министрлігіне ұсынуды жоспарлап отыр.
Бұл маңызды стратегиялық бағыт бірден бірнеше әлеуметтік маңызды міндеттерді шешеді. Олар: жаңа жұмыс орындары, ғылыми базаның деңгейін арттыру, GMP стандарттарына көшу, инновациялық препараттар жасау, отандық фармацевтикалық саланы танымал ету және әрине, кластер құрылатын өңірдің экономикалық даму мәселесі. Еліміздің әртүрлі өңірлерінде кластерлер құру төңірегінде қазақстандық компаниялардың күш-жігерін біріктіру және оларды дамытуға мемлекет тарапынан да, жеке капитал тарапынан да инвестициялау импортты алмастыратын өнім өндірісінің өсуін және Қазақстан аумағында фармацевтикалық зауыттар салуға шетелдік компанияларды тартуды қамтамасыз етеді.
Естеріңізге сала кетейік, 2021 жылдың тамызында Қазақстан Президентінің Кореяға Мемлекеттік сапары өтті, ол екі ел арасындағы стратегиялық әріптестікті одан әрі кеңейту үшін негіз болды. Қазақстан Президенті жаһандық фармацевтикалық корпорациялармен ынтымақтастықты жандандырудың маңыздылығын ерекше атап өтті. Инвесторларды тарту, технологиялар трансферті мен жаңа әзірлемелерді қамтамасыз ету, отандық өндірушілермен оффтейк-келісімшарттардың көлемі мен номенклатурасын кеңейту маңызды. Отандық өндірістегі дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың үлесін 2025 жылдың өзінде 50%-ға дейін жеткізу қажет. Бұдан басқа, Мемлекет Басшысының тапсырмаларын іске асыру мақсатында СҚ-Фармация базасында медициналық техниканы сатып алуды орталықтандыруды жүзеге асыру жоспарлануда.
Бірыңғай дистрибьютор Қазақстан мен Оңтүстік Корея арасында медициналық-фармацевтика саласындағы ынтымақтастықты дамытуда белсенді позицияға ие. Осылайша, фармацевтикалық және медициналық өнімдердің отандық өндірісін дамытуды қолдауды жүзеге асыру үшін өткізілетін іс-шаралар шеңберінде Бірыңғай дистрибьютор қаптамадан бастап өндірістің толық циклына дейін ірі брендтер еліне кіру үшін алаңды қамтамасыз ету бастамасын көтереді.
Сапар аясында KHIDI бас офисімен кездесу өтті, сондай-ақ қазақстандық делегация Сеулдің Bundang Hospital ұлттық университетінде болып қайтты. KHIDI компаниясы «Кореяға терезе» және инвесторларды тарту, Қазақстанға технологиялар мен жаңа әзірлемелерді трансферттеуді қамтамасыз ету бойынша серіктес болып табылады. Бірыңғай дистрибьютор 2021 жылдың қыркүйегінен бастап KHIDI-мен тығыз жұмыс істеп келеді және корей компанияларымен бірқатар келіссөздер жүргізіп, осы күнге дейін аталмыш бағытта жұмысын жалғастыруда. Жұмыс сапары барлық алдыңғы уағдаластықтардың практикалық жалғасы болып табылады.
Тараптар тікелей диалог екі тарап үшін де пайдалы болатынын, ынтымақтастық көкжиегін кеңейтуге қызмет ететінін және медицина мен фармацевтика саласындағы инвестициялық серіктестіктің дамуына серпін беретінін атап өтті. Медициналық-фармацевтикалық кластерлерді құру бойынша тәжірибе алмасу шеңберінде ынтымақтастықты дамыту денсаулық сақтау жүйесі үшін де, бизнес үшін де кең перспективалар ашады.
Анықтамалық:
Оңтүстік Кореяның фармацевтикалық нарығы соңғы жылдардағы ең қарқынды дамып келе жатқан нарықтардың бірі болып табылады. Оңтүстік Корея ғылымның перспективалы бағыттары саласындағы инновациялық даму, биосимилярлар өндірісін оқшаулау, Мемлекеттік, сондай-ақ жеке капиталды тарту жолымен жүріп, елге үздік халықаралық мамандарды жұмылдырды. Саланың негізгі қозғаушы күші-жоғары білімді және тәжірибелі ғылыми-зерттеу және тәжірибелік кадрлар, жаңа дәрі-дәрмектерді жасауға деген құштарлық, өнеркәсіп, академиялық топтар және мемлекеттік ғылыми-зерттеу ұйымдары арасындағы стратегиялық және динамикалық жалпыұлттық ынтымақтастық желісі әлемдік нарық үшін күшті ерік пен көзқарас.
Korea Health Industry Development Institute (KHIDI) – Кореяның денсаулық сақтау индустриясын дамыту институты – бұл Корея Республикасының Денсаулық сақтау және әлеуметтік қамсыздандыру министрлігіне ведомстволық бағынысты мемлекеттік мекеме. KHIDI институты 1999 жылы корей медициналық саласының дамуына кәсіби және жүйелі қолдауды қамтамасыз ету мақсатында құрылды, оның әлемдік нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін арттыру. KHIDI корей Денсаулық сақтау саласын жаһандық ілгерілету бойынша жұмыс істейтін кәсіби институты болып табылады. KHIDI жұмысының мақсаты-жоғары сапалы және заманауи медициналық қызметтерді ұсынатын мекемелер мен компанияларды корей экономикасының өсуінің қозғаушы күшіне айналдыруға ықпал ету. Біз кореялық медициналық қызметтердің, фармацевтикалық өнімдердің, медициналық жабдықтар мен косметикалық өнімдердің күшті жақтарын біріктіре отырып, әлемдік аренада «Корей толқынын» құруға ұмтыламыз.
Оңтүстік кореялық Биоклстер Сонгдо (Songdo International City) - 60 жаһандық фармацевтикалық компаниялар мен ғылыми-зерттеу орталықтарының үйі болып табылатын жоғары деңгейдегі жаһандық биокластер.
Оңтүстік Корея медициналық кластері Вончжу (Wonju медициналық индустриясы Техно алқабы – ВМИТ). Бұл оңтүстік кореялық кәсіпорындар мен медициналық жабдықтарды әзірлеу және өндіру жөніндегі зерттеу орталықтарының бірлестігі. Ол шағын кәсіпорындарға демеушілік көмек көрсетеді, оның ішінде жаңа құрылғыларды сынау үшін жұмыс орындары мен жабдықтарды ұсыну арқылы; ақпараттық-консультациялық өзара іс-қимылды ұйымдастырады және медициналық жабдықтар саласындағы бірлескен екіжақты инновациялық жобаларды іске асыру үшін серіктестер іздейді.