2022 жылдың 12 шілдесінде, Бірыңғай дистрибьютор алаңында ТМККК шеңберінде және МӘМС жүйесінде дәрі-дәрмектердің сапасы мен қауіпсіздігі мәселелері бойынша «Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сараптау ұлттық орталығы» ШЖҚ РМК-мен кездесу-талқылау өтті.
Бұл кездесу халықты сапалы дәрілік заттармен және медициналық бұйымдармен қамтамасыз етуді жақсарту және қалыптасқан міндеттерді шешу үшін ұйымдастырылды. Бірыңғай дистрибьютор мен Ұлттық сараптама орталығы бизнес-қоғамдастықтардың айтылған ұсыныстарын ескере отырып, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету жүйесін жетілдіру бойынша бірлескен жұмыс жүргізуде.
Кездесуге Ұлттық сараптама орталығы тарапынан Бас директор – Басқарма Төрағасы Еркен Дауытбаев пен Заңнаманы үйлестіру және стратегия басқармасының басшысы Дәулет Сәбденәлиев қатысты.
Бірінші кезекте, отандық өндірушілермен ұзақ мерзімді шарттарды орындау мерзіміне әсер ететін дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды тіркеу мерзімдері талқыланды. Бірыңғай дистрибьютор мен Ұлттық сараптама орталығы арасында қолданыстағы ұзақ мерзімді шарттар жөнінде отандық тауар өндірушілер тарапынан дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды тіркеу бойынша деректерді салыстыру жүйесін құру қажеттілігі туралы уағдаластыққа қол жеткізілді.
Тараптар тағы бір маңызды мәселе – «сары карточкалар» жүйесін талқылады. Қазақстанда тіркелген дәрілік заттардың қауіпсіздігі туралы ақпаратты бақылау, талдау және бағалау жүйесі енгізілген. Пациенттер ауруды емдеу кезінде жағымсыз реакция немесе оның тиімсіздігі анықталған жағдайда, сары картаны толтыру үшін емдеуші дәрігерден кеңес алуы керек – сараптама орталығының веб-сайтындағы хабарлама https://www.ndda.kz/.
Барлық түскен карталар мұқият талданады. Елеулі жағымсыз реакция тудырған барлық факторлар тексеріліп, дәрілік заттардың үлгілері алынады және зертханалық сынақтар жүргізіледі. Сараптама қорытындысы бойынша, реттеуші орган дәрілік заттың тіркеу куәлігінің сериясын немесе оны толығымен тоқтата тұру туралы шешім қабылдайды. Мониторинг барлық өңірлерді қамтиды және халықаралық стандарттарға сәйкес жүргізіледі.
«Сары карточкалар» тәжірибесі, ең алдымен, науқастардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге арналған. Дәл осындай кері байланыс құралдары пациентке бағдарланған денсаулық сақтау жүйесінің қалыптасуына ықпал етеді.
Бірыңғай дистрибьютор «сары карточкалар» сияқты кері байланыс құралдарын пайдалана отырып, жеткізушілерге қойылатын талаптарды арттыру арқылы қазақстандық медициналық мекемелер қамтамасыз ететін дәрі-дәрмектердің сапасы мен қауіпсіздігі мәселелерін басымдыққа қояды.
Мәселен, Ұлттық сараптама орталығының ақпараты бойынша, 2020 жылы 9 отандық өндірушілерде 356 жағдай, ал 2021 жылы дәрі-дәрмек өндіретін 5 отандық өндірушілерде 385 жағдай анықталған.
Сонымен қатар, тіркеу куәлігін алу кезінде отандық өндірушілермен ұзақ мерзімді келісімшарттарға өзгерістер енгізу мәселелері талқыланды. Тіркеу куәлігін алғаннан кейін алынған тіркеу куәлігіне сәйкес медициналық бұйымдардың сипаттамалары ұзақ мерзімді шарттарда көрсетілген сипаттамаларға сәйкес келмейтіні атап өтілді.
Сондай-ақ, тараптар ұзақ мерзімді жеткізу шарттарын жасасуға арналған конкурстар өткізу үшін дәрі-дәрмектер мен медициналық бұйымдар номенклатурасын қалыптастыру мәселелерін талқылады. №375 сатып алуды ұйымдастыру және өткізу қағидаларына сәйкес номенклатураға отандық өндірушілер тіркеген, сондай-ақ ұзақ мерзімді жеткізу шарты бар дәрілік заттар мен медициналық бұйымдар енгізілмейді.
Өз кезегінде, Бірыңғай дистрибьютор бірқатар ұсыныстарын айтты. Атап айтқанда: ағымдағы мәртебесі бар отандық тауар өндірушілерден түсетін дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды тіркеуге берілген өтінімдер бойынша ай сайынғы мәліметтерді ұсыну және тіркеу процестерін жеделдету.
Сондай-ақ, дәрі-дәрмектердің сапасын тиімді бақылау және тиісті шаралар қабылдау үшін карт-хабарламаларды толтыру және жіберу процесін толық автоматтандыру, медициналық бұйымдар бойынша сипаттамалар бөлігінде ұзақ мерзімді шарттарға өзгерістер енгізу тетігін пысықтау және ұзақ мерзімді шарттарда позициялардың қайталануын болдырмау үшін номенклатураны талдауға жауапты құрылымдық бөлімшені айқындау ұсынылып отыр.
Қазақстанда халық денсаулығы, дәрілік заттардың қауіпсіздігі, сондай-ақ сапасы мен тиімділігі мәселелеріне ерекше көңіл бөлінеді және олар ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету факторларына жатқызылған. Медициналық дәрі-дәрмектердің айналымы мәселелері «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» ҚР Кодексімен реттеледі. Дәрі-дәрмектерді сатып алу және дистрибьюциялау кезінде Бірыңғай дистрибьютор үшін фармацевтикалық препараттардың сапасы мен қауіпсіздігі аса маңызды. Дәрі-дәрмектердің айналысын мемлекеттік қадағалаудың кешенді және көп кезеңді жүйесі Қазақстан халқын қауіпсіз, тиімді және сапалы дәрілік заттармен қамтамасыз етуге ықпал етеді.
Анықтамалық:
«Сары карта» – бұл дәрілік заттың жанама әсері туралы, дәрілік затты медициналық қолдану кезінде анықталған жанама әсерлер жағдайлары туралы және дәрілік затты қабылдаудың себеп-салдарлық байланысының дәрежесін және оның жанама әсерін шамамен анықтауға мүмкіндік беретін мәселелер тізбесін қамтитын хабарлама. Сары карта әдісі – бұл дәрі-дәрмектің жанама әсеріне күдік туралы аймақтық немесе ұлттық ескерту жүйесі және фармакологиялық қадағалаудың негізгі әдісі (ДДСҰ).
ДЗСҰО – дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы мемлекеттік сараптама ұйымы болып табылады.
.jpeg)
